"Je visie op tandheelkunde moet doorslaggevend zijn"

Het gesprek met Aleander Tolmeijer over het starten van een eigen praktijk vindt al begin april plaats als we midden in de coronacrisis zitten en het einde niet in zicht is. Dat is natuurlijk uitermate vervelend, maar Tolmeijer is optimistisch van aard en constateert dat het met de tandheelkunde heel goed gaat en dat die niet zo conjunctuurgevoelig is. Het is op zich een stabiele en gezonde branche en patiënten besteden relatief veel aandacht aan mondgezondheid. Hij is dan ook niet bevreesd dat bezoek aan de tandarts of mondhygiënist in de toekomst minder zal worden. Nederlanders zullen dat traditiegetrouw niet zo snel opgeven.

Meer kapers
Bovendien, het starten van een eigen praktijk gaat niet van de ene op de andere dag. Wie ook maar een lichte kriebel voelt om een eigen praktijk te starten, moet er wel een jaar voor uittrekken om dat idee goed te doordenken en handen en voeten te geven. Maar wacht niet te lang. Volgens Tolmeijer is het nú nog een goede tijd om een eigen praktijk te starten. Een flink aantal oudere tandartsen gaat de komende tijd stoppen. Er is dus een goed aanbod van praktijken die kunnen worden overgenomen. Met de ketens en grote groepspraktijken zijn er echter meer kapers op de kust. De spoeling zal dus de komende jaren fors dunner worden. “Als je wilt starten, zou ik dat op dit moment doen,” zegt Tolmeijer.

Een andere belangrijke reden om er nu over na te denken, is de onzekerheid over het zzp’schap. Hij constateert dat het voor tandartsen steeds moeilijker lijkt te worden om als zzp’er te werken. Die constructie kon weleens haar langste tijd gehad hebben. Het lijkt erop dat het een keuze gaat worden tussen loondienst of werken in een soort maatschap. Of dan toch liever een eigen praktijk?

Het is niet verkeerd om eerst ervaring op te doen en de mogelijkheden beter te leren kennen. Na zo’n zes of zeven jaar ervaring als tandarts weet je wel wat je met werk en leven wilt. Dat lijkt dus een logisch kantelmoment om een overstap te maken. Maar Tolmeijer kent ook studenten die direct na hun studie een eigen praktijk willen, omdat ze weten dat daar hun hart ligt.

Zoektocht
Een eigen praktijk? De vragen buitelen dan al snel over elkaar heen. Waar wil ik me vestigen met een praktijk? Waar wil ik wonen? Een praktijk overnemen of zelf een praktijk uit de grond stampen? Begin ik alleen of liever samen? Wil ik een grote of kleine praktijk? Wat voor soort patiënten wil ik? Allemaal heel logische vragen, maar Tolmeijer adviseert de zoektocht bij jezelf te starten. Denk goed na over wat voor soort tandheelkunde je wilt bedrijven, wat je ideale praktijk is en wat goed bij jezelf past. Dat is het allerbelangrijkste.

Wat bij je past, is sterk afhankelijk van wie je bent en van wat je persoonlijkheidskenmerken zijn. Heb je bijvoorbeeld veel tijd nodig om na te denken of ben je een snelle beslisser? Dat heeft invloed op de basiskeuzes, bijvoorbeeld om alleen te beginnen of juist samen met anderen. Tolmeijer benadrukt dat karaktereigenschappen nooit goed of fout zijn, maar dat het wel belangrijk is om ze te kennen. Dan kun je van je krachtige eigenschappen profiteren.

Tolmeijer: “Als je heel zwaar in wilt zetten op preventie, dan hoort daar een bepaald type patiënten bij. Als je een praktijk overneemt met patiënten die daar niks voor voelen, dan krijg je één doffe communicatie.” Ben je teleurgesteld als mensen niet twee keer per jaar naar de preventieassistent of mondhygiënist gaan, of kun je accepteren dat sommige mensen minder te motiveren zijn? Vind je het leuk om hele families generatie op generatie te behandelen, of vind je dat juist helemaal niks? Wil je vooral mooie werkstukken maken? Antwoorden op die vragen leiden tot heel verschillende patiëntenpopulaties en praktijken.

Tolmeijer adviseert lijstjes te maken van wat je belangrijk en minder belangrijk vindt. Zet de voor- en nadelen van diverse praktijkvormen op een rij. Kijk of en hoe je de nadelen zou kunnen ondervangen. Als je er bijvoorbeeld tegenop ziet om leiding te geven aan personeel kun je in een grote praktijk met een praktijkmanager gaan werken.

Wat ook helpt, is veel te praten met collega’s die ook een eigen praktijk overwegen, of die recent zijn gestart. Daaraan kun je je spiegelen. Je hoeft het daarbij niet eens te zijn. Die gesprekken kunnen je juist duidelijk maken wat je niet wilt. Dan wordt ook duidelijk wat je wel wilt.

Neem de tijd om gestructureerd je eigen vragen op te lossen. Op een gegeven moment wordt dan wel duidelijk welk eindplaatje je voor je ziet en welke moeite je wilt doen om daar te komen. “Je visie op de tandheelkunde zou doorslaggevend moeten zijn,” vindt Tolmeijer.

Keuzes maken
Als je weet wat je wilt, kun je vervolgens makkelijker concrete keuzes maken. Bijvoorbeeld over waar je je wilt vestigen. In Friesland en het oosten van het land is een groter tekort aan tandartsen dan in Amsterdam. In de periferie kun je waarschijnlijk sneller een mooie praktijk opbouwen. Dat kan ook in Amsterdam, maar dat duurt waarschijnlijk langer en je zult er meer moeite voor moeten doen.

Bij de geografische keuze spelen ook vragen over hoe je wilt werken en wonen en hoeveel reistijd je acceptabel vindt. Als je in een plaats wilt wonen waar voorlopig geen plek is voor een nieuwe tandarts, kan het wat ingewikkeld worden.

Een belangrijke keuze is of je alleen of met anderen een praktijk wilt starten. Samen starten betekent dat je samen kunt sparren en risico’s, verantwoordelijkheden en taken kunt delen. Het is bijvoorbeeld ook heel handig met vakanties, omdat er altijd een kapitein op het schip is. Over je visie op tandheelkunde en leidinggeven moet je het dan wel hartgrondig met elkaar eens zijn.

Tolmeijer: ”Begin met praten over wat je ideale praktijk is en van welk soort tandheelkunde, patiënten en team jij blij wordt. Weet wat je eigen kernwaarden zijn en wat je van anderen verwacht. Als er te veel ruimte tussen elkaars visie zit, moet je er niet aan beginnen.”

Overigens gelden die vragen ook voor het samenstellen van het team. Mensen moeten passen bij je praktijk. Bij de start van een nieuwe praktijk worden daar best veel fouten in gemaakt, weet Tolmeijer. Bij succesvolle sterke teams is het vaak zo dat de een superaardig is en alles wikt en weegt, terwijl de ander wat doortastender is en besluiten neemt. “Als je een visie deelt, kun je elkaars karaktervoordelen goed benutten.”

De keuze van het soort samenwerkingsconstructie ligt meer in de financieel-fiscale sfeer. Voor de samenwerking zelf maakt dit niet zoveel uit. Tolmeijer adviseert voor de soort constructie een aparte deskundige in te huren. Een eenmanszaak of bv hoeft niet zoveel uit te maken. Wat hij benadrukt, is dat het vooral belangrijk is om eerst goed over de uitgangspunten te discussiëren. Hij merkt dat men vaak veel te snel bezig is met de constructie, contracten en maatschapsvormen. “Realiseer je dat geen enkel contract tegen een slecht huwelijk bestand is.” Een gezamenlijke visie is dus het startpunt.

Meer vrijheid
Maar waarom zou je eigenlijk een eigen praktijk willen? Is dat beter? Geeft het meer status?

Nee, je moet het vooral leuk vinden om een praktijk naar je eigen hand te kunnen zetten en voor jezelf iets te creëren volgens je eigen visie. Dat geeft meer vrijheid om dingen te doen of te laten en om eigen keuzes maken, aldus Tolmeijer. Verder vindt hij het belangrijk dat er praktijkeigenaren-tandartsen blijven met een visie op tandheelkunde, omdat daarmee de beste zorg wordt gegarandeerd.

Dus wie een eigen praktijk overweegt: de tijd is nu rijp om er serieus over na te denken. Tolmeijer ziet genoeg jonge, enthousiaste en creatieve tandartsen bij wie dat goed zou passen.

Labels: