DT News - Netherlands - Leeftijd schatten op basis van verstandskiezen niet wetenschappelijk onderbouwd

Search Dental Tribune

Leeftijd schatten op basis van verstandskiezen niet wetenschappelijk onderbouwd

Het schatten van de leeftijd op basis van het ontwikkelingsstadium van de verstandskiezen is volgens een Zweedse studie erg onbetrouwbaar. Foto: 123RF

MALMÖ, ZWEDEN ‒ Het vaststellen van iemands leeftijd speelt een cruciale rol in verschillende medische, juridische en antropologische contexten. Traditioneel werd hierbij het ontwikkelingsstadium van de verstandskiezen (specifiek stadium H van Demirjian) gebruikt. Onderzoekers in Zweden hebben een systematische review uitgevoerd om de betrouwbaarheid van deze tandheelkundige methode te onderzoeken vanuit statistisch, klinisch, technisch en ethisch oogpunt en vonden dat sprake was van een gebrek aan wetenschappelijk bewijs voor de toepasbaarheid ervan.

In 1973 introduceerden Demirjian et al. een methode voor het inschatten van de chronologische leeftijd op basis van de ontwikkeling van het gebit, waarbij acht ontwikkelingsstadia (A–H) werden onderscheiden. Aanvankelijk werd de methode toegepast op zeven permanente tanden in de mandibula en later werd ook de achtste permanente tand, de verstandskies, opgenomen. Deze tand is bijzonder belangrijk bij forensische leeftijdsevaluaties met betrekking tot oudere adolescenten en jongvolwassenen.

Demirjians ontwikkelingsstadia werden gescoord met behulp van panoramische röntgenfoto’s en referentiedatasets om het ontwikkelingsstadium van een verstandskies te classificeren en de chronologische leeftijd te schatten. Met name stadia G en H zijn in dit opzicht van belang. In stadium G zijn de wortelpunten nog open, terwijl ze in stadium H gesloten zijn, waarmee de vorming van de tand is afgerond. De tandvorming wordt beïnvloed door factoren zoals geslacht, etniciteit en genetica. Omgevingsstress heeft meestal een minimaal effect, maar voeding, episoden met hoge koorts en bepaalde medicijnen kunnen de ontwikkeling van de tand wel beïnvloeden.

Onderzoekers van de Universiteit van Malmö en het Zweedse Agentschap voor Gezondheidstechnologiebeoordeling en Beoordeling van Sociale Diensten bekeken de correlatie tussen een volgens de methode van Demirjian volgroeide verstandskies en de chronologische leeftijd. De kernvraag betrof de betrouwbaarheid van het gebruik van Demirjians stadium H om te bepalen of een persoon de leeftijd van 18 jaar heeft bereikt.

De review omvatte vijftien studies over dertien landen met deelnemers van 3-27 jaar. De bevindingen benadrukten dat op 18-jarige leeftijd het percentage personen met een verstandskies in stadium H varieerde van 0% tot 22% voor mannen en van 0% tot 16% voor vrouwen. De review kon Demirjians ontwikkeling van verstandskies in stadium H niet definitief linken aan de chronologische leeftijd, wat aangeeft dat deze methode onbetrouwbaar is om te bepalen of iemand jonger of ouder is dan 18 jaar. Klinisch gezien bleken de ontwikkelingssnelheden van verstandskiezen te verschillen tussen populaties en als gevolg van een congenitale aandoening of tandheelkundige problemen.

Vanuit technisch oogpunt is met name beeldkwaliteit cruciaal voor het bepalen van de leeftijd op basis van het ontwikkelingsstadium van de verstandskiezen, maar op röntgenfoto´s kan sprake zijn van onopgemerkte vervormingen die de betrouwbaarheid beïnvloeden. Geavanceerde methoden zoals machine learning zouden het schatten van de leeftijd in de toekomst kunnen verbeteren.

Ethisch gezien brengt het doorkomen van de verstandskiezen voor leeftijdsinschattingen kwesties met zich mee met betrekking tot kennislacunes, toestemming en mogelijke langetermijngevolgen. De auteurs pleiten voor de training van waarnemers en de blindering van röntgenfoto´s in toekomstige studies.

De studie, getiteld "How old are you? A systematic review investigating the relationship between age and mandibular third molar maturity", verscheen op 18 mei 2023 online in PLOS ONE.

Labels:
To post a reply please login or register
advertisement
advertisement