Richtlijnen mondzorg kwetsbare ouderen thuis en op de praktijk

 Het aantal kwetsbare ouderen in Nederland neemt al jaren toe. Een groot deel van hen is aan huis gebonden. Op dit moment gaat ruim een derde van de 75- tot 80-jarigen niet meer jaarlijks naar de tandarts. Van degenen van 80 jaar of ouder is dat nog maar 54 procent. Hierdoor kan de mondzorg op de achtergrond raken. Maar een slechte mondgezondheid is een verborgen gezondheidsrisico. Zeker ook op latere leeftijd is een gezonde mond van groot belang, zowel voor de algemene gezondheid als het algeheel welbevinden, benadrukken mondzorgverleners.

In de praktijk
De praktijkwijzer van de KNMT biedt handvatten om de kwetsbare oudere patiënt met regelmaat en zo lang mogelijk in de praktijk te kunnen blijven zien. Ze geeft adviezen bij elke stap in het zorgproces. Deze zijn voor een belangrijk deel gebaseerd op ervaringsdeskundigheid. Zo adviseert de praktijkwijzer bij ontvangst van de patiënt niet in gesprek te gaan terwijl de oudere loopt, omdat dit iemand uit balans kan brengen. Voor het mondonderzoek raadt de KNMT aan om voldoende tijd te nemen en zo nodig extra tijd van tevoren in te plannen. “Wanneer oudere patiënten komen, merk je dat het bij hen vaak om meer dan een controle gaat. Ze zien een bezoekje aan onze praktijk vaak als een uitje, ook in deze coronatijd,” zegt tandarts Judith Slot op de KNMT-site.

Bij ouderen is het extra belangrijk om contact te houden met andere zorgverleners over bijvoorbeeld aanpassingen aan de tandenborstel en advies bij kauw-, spreek-, en (ver)slikproblemen door een logopedist of omgangsadviezen van een psycholoog bij ongepast gedrag bij dementie van de patiënt. Tandarts Robert Wiranto vertelt op de KNMT-site: “Als je ziet dat ouderen moeilijk kunnen eten door een slechte mondgezondheid, vermageren en allerlei lichamelijke klachten krijgen, dan vind ik echt dat we als zorgverleners de handen ineen moeten slaan.” De volledige praktijkwijzer is te vinden op www.knmt.nl.

Thuis
Onder mondzorgverleners bestaat regelmatig onduidelijkheid over welke ouderen in aanmerking komen voor mondzorg aan huis en hoe mondzorg uitgevoerd kan worden met betrekking tot veiligheid, hygiëne, wilsbekwaamheid en de communicatie met andere zorgverleners rondom aan huis gebonden ouderen. De belangrijkste uitgangspunten bij de praktijkrichtlijn van het Kennisinstituut Mondzorg (KIMO) zijn dan ook: hoe kan de mondzorgverlener deze zorg veilig leveren en hoe zit het met de wet- en regelgeving hierbij?

De richtlijn beschrijft onder andere onder welke voorwaarden mondzorgverleners kunnen overgaan tot het verlenen van mondzorg aan huis. Zo dient een woning goed bereikbaar, schoon en veilig te zijn. Om fysieke veiligheid te waarborgen wordt aangeraden om bij voorkeur met twee personen op huisbezoek te gaan. Verder dient de mondzorgverlener de KNMT- richtlijn Infectiepreventie in mondzorgpraktijken ook bij zorg aan huis te volgen, met enkele aanvullingen. Zo dienen mondzorgverleners het afval in een gesloten stevige zak via het huishoudelijk afval af te voeren en de werkkleding die tijdens het bezoek wordt gedragen voor en na gebruik adequaat te verpakken.

“Als thuiszorg nieuw voor je is, begin dan eenvoudig en met veiligheid voor de patiënt en mondzorgverlener voorop,” aldus Ilona Persoon, lid van de Richtlijn Ontwikkel Commissie. “Ik hoop dat mondzorg aan huis door deze richtlijn laagdrempeliger wordt voor meer algemeen practici om in te voorzien, juist om de groeiende groep kwetsbare ouderen die nog thuis wonen nog van mondzorg te kunnen voorzien.”. De volledige richtlijn is te vinden op www.hetkimo.nl.

(bronnen: www.hetkimo.nl en www.knmt.nl)

Labels: