Burn-out bij tandheelkundige teams VK door structurele problemen

In bestaand onderzoek wordt gesteld dat “chronische stress op de werkplek een groeiende zorg is, omdat deze de geestelijke gezondheid van tandheelkundige professionals ernstig kan schaden en een negatieve invloed kan hebben op hun vermogen om passende zorg te verlenen”. Dit is een zorg die onlangs ook is opgepakt door het British Dental Journal, dat een reeks artikelen heeft geïnitieerd over het onderwerp stress op de werkplek binnen de tandheelkunde.

In lijn met deze toenemende aandacht voor de psychologische stress van het beroep gedurende een aanhoudende nationale tandheelkundige crisis, heeft de MINDSET U.K. 2023-enquête, geleid door de Britse onderzoeks- en implementatiegroep voor de geestelijke gezondheid van tandheelkundige teams, reacties verzameld van meer dan 1.500 leden van tandheelkundige teams, onder wie tandartsen, tandheelkundige zorgverleners, praktijkmanagers en receptionisten. Dit leidde tot een alarmerend beeld van de werksituatie van 287 respondenten. Er kwamen zes belangrijke stressfactoren naar voren: werkdruk; druk vanuit het NHS-systeem; naleving van regelgeving, klachten van patiënten en rechtszaken; financiële druk; leiderschap en management; en eigenwaarde.

Een ondraaglijke werkdruk was de meest voorkomende klacht, die nog werd verergerd door problemen met werving en behoud van personeel. Een respondent zei: “Het aantal patiënten en de vraag zijn veel groter dan tandartsen nu aankunnen en dat heeft gevolgen voor alle niveaus van het personeel, van de receptie tot de behandelkamer.”

Het NHS-systeem – met name het units of dental activity system – werd in de enquête breed bekritiseerd. Respondenten meldden “constante druk en stress door onhaalbare doelstellingen van de NHS” en waren van mening dat er “geen positieve toekomst is voor de tandheelkunde binnen de NHS” zonder ingrijpende hervormingen. Velen waren al overgestapt naar een particuliere praktijk vanwege “minder druk, minder klachten en ... minder [stress]”.

Ook de angst voor regelgeving en rechtszaken speelt een zwaarwegende rol. Tandartsen brachten dit expliciet onder woorden: “De sfeer die door de regelgevende instanties wordt gecreëerd, de voortdurende angst voor disciplinaire maatregelen, de voortdurende angst voor rechtszaken en het gevoel gegijzeld te worden door patiënten met bijbedoelingen” hebben “het plezier uit de tandheelkunde gehaald”.

De financiële druk werd ook sterk gevoeld en mondzorgverleners wezen op de lage lonen die geen recht doen aan de inspanningen en toewijding die het werk vereist. Voor praktijkhouders vormden de stagnerende financiering door de NHS en de stijgende kosten een bedreiging voor de continuïteit. Medewerkers meldden dat ze onder druk stonden om doelstellingen te halen ten koste van de kwaliteit van de zorg.

De kwaliteit van het leiderschap is een andere cruciale factor, waarbij slechte communicatie en een gebrek aan ondersteuning de stress nog vergroten. Een laag zelfbeeld komt veel voor, zoals blijkt uit de opmerking: “Het moreel van het tandheelkundige team is ondermaats. We krijgen te weinig geld en worden ondergewaardeerd, en eerlijk gezegd zijn we het zat.”

De studie concludeerde dat de huidige reactieve aanpak ontoereikend is en dat veranderingen op macroniveau essentieel zijn om tandheelkundige teams in staat te stellen zich te ontwikkelen en zich gewaardeerd te voelen. Zonder deze veranderingen wordt het beroep geconfronteerd met een toenemend aantal gevallen van burn-out, uitval en risico's voor de veiligheid van patiënten.

Het artikel, getiteld ‘Me, we, they: Identifying the key stressors affecting the dental team’ werd op 8 augustus 2025 gepubliceerd in het British Dental Journal.