Mondzorg in Oekraïne: “30% van de tandartsen heeft Charkiv verlaten”

De status van de mondzorg in Oekraïne is sterk afhankelijk van de regio, laat Yuliya Cherepynska, tandarts in Charkiv, weten. “In oorlogsgebied, aan de frontlinie en in ontzette gebieden is mondzorg afwezig of van een zeer laag niveau. Het gaat dan om het zuidoostelijke deel van Oekraïne: Donetsk, Charkiv, Cherson en Zaporizja. In het vrije deel van het land zijn mensen volledig van tandheelkundige zorg voorzien. Vergeleken met voor de oorlog zijn patiënten daar nu gemotiveerder om naar de tandarts te gaan, omdat mensen beseffen dat je gezondheid iets is wat je mee kunt nemen over de hele wereld,” vertelt Cherepynska.

De belangrijkste verandering na de start van de oorlog is de verplaatsing van tandartsen van zuidoostelijke regio’s naar het midden en westen van Oekraïne of andere landen. Cherepynska schat in dat tenminste 30% van de tandartsen haar stad Charkiv heeft verlaten. Het gaat dan voornamelijk om tandartsen die geen particuliere praktijk hebben, vooral vrouwen. Veel vertrokken tandartsen zijn aan het werk in Polen of Duitsland.

Tandarts Yegor Vyacheslavovich werkt sinds zeven jaar als tandarts en vocht tot eind 2022 mee in de oorlog. Om medische redenen stopte hij met zijn militaire dienst en werkt hij weer in een tandartspraktijk in Kiev. “Sinds mijn terugkeer van de frontlinie heb ik moeite om met mensen te communiceren. Ik ben moe en heb minder zin in sociale interacties. Nu focus ik zoveel mogelijk op mijn werk zonder onnodig emotioneel betrokken te raken.”

Cherepynska vertelt dat haar stad Charkiv aan het begin van de oorlog vijf maanden lang leeg gelopen was. “Langzaamaan komen bewoners terug en komt de stad weer tot leven, maar het is te weinig voor de volledige bezetting van mijn praktijk. We hebben vier behandelstoelen, maar we hebben maar een kwart van het werk ten opzichte van voor de oorlog.”

De belangrijkste problemen ondervinden tandartsen in Oekraïne door onderbrekingen in de stroomvoorziening vanwege raketaanvallen. Vyacheslavovich vertelt dat er in de winter van 2022 veel raketaanvallen waren die de energie-infrastructuur langere tijd platlegden. “Dat betekende dat we generatoren en brandstof moesten aanschaffen voordat we ons werk konden hervatten.”

“Tijdens een raketaanval horen we een luchtalarm en onderbreken we ons werk terwijl iedereen een schuilplek zoekt,” vertelt Vyacheslavovich. Cherepynska zegt dat het moeilijk is om de veiligheidsvoorschriften te volgen tijdens een luchtalarm. “Vooral als je middenin een lange procedure zit met verdoving.”

Op de lange termijn krijgen praktijken te maken met de onvoorspelbare economische situatie van het land. Inflatie en de afhankelijkheid van de import van mondzorgmaterialen en apparatuur heeft als gevolg dat tandartsen niet zomaar hun prijzen kunnen verhogen. Dat zorgt voor beperkte mogelijkheden om nieuwe apparatuur aan te schaffen en de technologische ontwikkelingen in het vak bij te houden.

Aan de frontlinie is er een tekort aan mondzorg voor militairen. Vyacheslavovich vertelt dat hij als militair mondverzorging kreeg van gewone tandartsen in plaats van militaire tandartsen. Mobiele units zijn een goede oplossing om militairen van de nodige mondzorg te voorzien, maar ook hier is een tekort aan. De mobiele praktijken zijn afhankelijk van vrijwilligers en donaties (zie kader).

Om de mondzorg in Oekraïne naar een hoger niveau te tillen, zou het helpen als er meer (vrijwillige) tandheelkundige en andere medische professionals naar het land komen, stelt Vyacheslavovich. “En Europese landen kunnen een verbod instellen op het leveren van tandheelkundige producten aan Rusland.” Cherepynska vindt het moeilijk om iets te zeggen over haar professionele en persoonlijke toekomst. “We hebben geen idee hoe en wanneer de oorlog eindigt en wat de politieke en economische situatie van ons land dan is.”

 

Labels: