Cosmetisch artsen openen aanval op 'injecterende' tandartsen

De reportage ging over tandartsen die een driedaagse cursus volgen voor cosmetische behandelingen buiten de mond. De cursus, genaamd ‘Esthetiek rondom de mond’, wordt georganiseerd door postacademisch opleidingsinstituut Implacademy te Garderen. Op de eerste dag leren de deelnemers werken met fillers, de tweede dag is gewijd aan botoxbehandelingen en op dag drie vindt het examen plaats. De cursusleider, cosmetisch arts Tom van Eijk, laat zich in de reportage relativerend uit over de moeilijkheidsgraad van het injecteren. Zo vertrouwde hij een cursist toe dat “je eigenlijk maar drie hersencellen nodig hebt om dit te kunnen,” waarmee hij erop doelde dat sommige injecterende bewegingen het beste gaan als deze een automatisme worden. Elders in de reportage vertelt Van Eijk echter dat zijn cursus zeer intensief is, “want injectables brengen een grote verantwoordelijkheid met zich mee.”

De NVCG is het alleen met de laatste uitspraak eens. De vereniging ziet in de reportage bevestigd dat de kwaliteit in de cosmetische geneeskunde nog onvoldoende gewaarborgd is. Tandartsen zijn conform de Nederlandse wet niet bevoegd om buiten de mond te injecteren, uitgezonderd de botoxbehandeling tegen knarsetanden. “Een stoomcursus van enkele dagen is ook voor artsen een illusie. De kwaliteit van injectablebehandelingen komt zo ernstig in gevaar,” aldus dr. Catharina Meijer, vice-voorzitter van de NVCG.

Meijer wijst erop dat er momenteel een tweejarig fulltime opleidingsprogramma voor artsen wordt ontwikkeld om zich te specialiseren in de cosmetische geneeskunde. “Het is een vak, een specialisme, en kan er niet zomaar even ‘bij’ gedaan worden. Artsen zullen zich hierin moeten bekwamen en laten (om)scholen om de patiënt de noodzakelijke kwaliteit en veiligheid te bieden.”

Ook de NMT zet enige vraagtekens bij ‘injecterende’ tandartsen. In Volkskrant Magazine liet de vereniging weten niet negatief te staan tegenover injectables, zolang deze maar bijdragen aan de kwaliteit van de tandheelkunde. Voor het weghalen van rimpels zou de tandarts moeten doorverwijzen naar een specialist, aldus de tandartsvereniging.

Implacademy bevestigt desgevraagd dat de cursus verdergaat dan alleen de behandeling van bruxisme. Zo staat bijvoorbeeld ook het fillen van de lippen en rimpels in het gelaat op het programma. “Veel patiënten stellen het op prijs dat de tandarts na het verfraaien van het gebit ook voor de finishing touch zorgt,” stelt Hilde E. Loth, manager van het nascholingsinstituut. “Met deze cursus stellen wij tandartsen daartoe op een verantwoorde manier in staat.”

Loth bestrijdt dat de tandarts ook na het volgen van de cursus dergelijke ingrepen beter aan een specialist kan overlaten. “’Esthetiek rondom de mond’ wordt ten onrechte afgedaan als een oppervlakkige spoedcursus. Voor de duidelijkheid: onze cursus is zeer intensief en is geaccrediteerd met het Q-Keurmerk. We hebben er alles aan gedaan om de cursus zorgvuldig op te zetten, met de patiëntveiligheid op de eerste plaats.”

Daarnaast wijst Loth erop dat de opleiding tot cosmetisch arts weliswaar twee jaar gaat duren, maar dat daarvan slechts een gering aantal uren aan injecteren wordt gewijd. Cursusleider Tom van Eijk bevestigt dit. “De deelnemers aan mijn cursus leren meer dan wat de meeste nu werkzame cosmetisch artsen aan opleiding hebben gehad.” Cosmetisch artsen dienen deskundig te zijn in het gehele lichaam; bovendien hebben tandartsen al veel anatomische kennis over het gezicht opgedaan in hun opleiding. In de cursus worden maar liefst 15 patiënten behandeld. “Dat onderstreept het intensieve karakter van onze cursus,” aldus Loth.

Van Eijk brengt tevens in dat tandartsen zeer goede leerlingen zijn gebleken in het toepassen van injectables. Zijn aanvankelijke scepsis bij het doceren van de cursusstof aan tandartsen verdween snel. “Ik heb niet eerder een groep zo goed zien prikken, met zoveel kennis van het aangezicht,” aldus Van Eijk. “Tandartsen zijn technisch vaardig en kunnen zeer goed injecteren.” Daarom vindt hij het niet onlogisch dat deze groep behandelaars zich ook met cosmetische injecties bezighoudt.

Wereldwijd wordt inmiddels de helft van alle botox- en fillerbehandelingen door tandartsen uitgevoerd. Hoewel Nederland wat dat betreft nog achterloopt, worden ook hier nu cursussen georganiseerd die (tand)artsen inwijden in de cosmetische injectables. De NVCG vermoedt dat bezuinigingen en omzetdalingen in de (mond)zorg aanzetten tot het aanbieden van cosmetische gezichtsbehandelingen.

Michel Cromheecke, medisch directeur bij Bergman Clinics, vindt het een slechte zaak dat sommige tandartsen botoxbehandelingen aanbieden voor een extra zakcentje. “Tandartsen geven veertig jaar lang dezelfde verdovingen, maar dat is niet te vergelijken met injectables die elke keer weer anders zijn.” Cromheecke benadrukt in Volkskrant Magazine dat kennis van de hele gelaatsesthetiek een voorwaarde is voor een juiste rimpelbehandeling. “Volg je alleen een korte cursus, dan zijn je eerste honderd patiënten proefkonijnen.”

Loth is ontstemd over deze uitspraken. “We organiseren deze cursus al twee jaar. Zowel met onze proefmodellen tijdens de cursus als naderhand zijn nooit klachten binnengekomen over verkeerd uitgevoerde behandelingen of ontstane complicaties. Er is dus absoluut geen sprake van proefkonijnen.”

Desondanks voelde de NVCG zich deze week genoodzaakt op te treden. Zonder Van Eijk te consulteren besloot de vereniging de arts met onmiddellijke ingang te schorsen. Het is daarom maar zeer de vraag of de eerstvolgende cursus ‘Esthetiek rondom de mond’ eind maart zal kunnen plaatsvinden. Implacademy laat de cursus echter niet zomaar de nek omdraaien. “Als wettelijk wordt besloten om de cursus te beperken tot behandeling van het peri-orale gebied en tandenknarsen, dan doen wij dat ten behoeve van de patiëntveiligheid en niet vanwege de mening van de NVCG. Wij laten ons als tandartsen niet stigmatiseren,” aldus Loth.