De vier ‘gezichten’ van de praktijkhouder

Geen mens is hetzelfde. Gelukkig maar, want door die verscheidenheid zijn we in staat sterke teams te vormen die elkaar aanvullen. Door de verscheidenheid aan persoonlijkheden worden we echter ook vaak geconfronteerd met uitdagingen. We hebben niet allemaal dezelfde manier van communiceren, waardoor we elkaar niet altijd goed begrijpen.

Om de menselijke psyche in kaart te brengen, zijn door de eeuwen heen heel wat modellen ontwikkeld. Eén daarvan is het DISC-model van psycholoog William Marston dat vaak gebruikt wordt voor persoonlijkheidsanalyses. Maar wat heb je daaraan? De kracht van zo’n model is dat je beter het effect van jouw communicatiestijl op de ander kunt inschatten en daarop kunt anticiperen. Wanneer je meer inzicht krijgt in gedrag, motivatie en persoonlijkheidsstijlen zal de kwaliteit van onderlinge communicatie toenemen, wat weer leidt tot verbeterde werkrelaties.

 

Het DISC-model (zie afbeelding) onderscheidt vier persoonlijkheidsstijlen. De meeste persoonlijkheden zijn opgebouwd uit een combinatie van de vier kwadranten uit het model, maar over het algemeen is één van de stijlen kenmerkend voor het karakter van de persoon. Het is daarbij belangrijk om te beseffen dat er geen goed of fout type bestaat. Wel is het zo dat de combinatie van verschillende persoonlijkheidsstijlen kan botsen bij het samenwerken. Elke combinatie van persoonlijkheden heeft zijn voordelen en beperkingen. Het kan dus heel nuttig zijn om met dat oog te kijken naar de samenstelling van jouw team. Het spreekt voor zich dat die samenstelling kan verschillen bij een team aan de stoel ten opzichte van het management voor het aansturen van de praktijk. Welke vier persoonlijkheidsstijlen kun je onderscheiden en in welk type herken jij jezelf als praktijkhouder? Vraag je dan als eerste af: ben ik meer taakgericht, of mensgericht? En ben ik meer introvert of extravert? Hieruit volgen vier mogelijkheden.

De extraverte-taakgerichte praktijkhouder
Bij deze persoonlijkheidsstijl zijn de taken voor de medewerkers in ieder geval helder. Als er iets niet goed gaat, dan weet de medewerker dat vrijwel meteen. Deze duidelijkheid is een groot voordeel. Het risico bestaat echter ook dat een praktijkhouder met deze stijl voorbij gaat aan persoonlijke aandacht voor de medewerker en dat hij door zijn gedrevenheid de introverte mensen verliest. Dit kan tot gevolg hebben dat een groot aantal medewerkers een passieve houding aanneemt. Typisch voor deze praktijkhouder is het gevoel dat hij of zij ‘de kar alleen moet trekken’.

Tip: Vul niet te snel in wat het team moet doen, maar creëer de ruimte voor medewerkers om zelf met ideeën te komen.

De extraverte-mensgerichte praktijkhouder
Dit type praktijkhouder bruist van de energie en heeft veel belangstelling voor het wel en wee van de medewerkers. De combinatie van mensgerichtheid en een extravert karakter zorgt er vaak voor dat er snel nieuwe besluiten worden genomen. Die snelheid kan fijn en belangrijk zijn. Het gevaar is dat medewerkers niet meegaan in die snelheid, waardoor ze niet altijd goed meer weten wat er van hen verwacht wordt.

Tip: Let op de structuur en probeer consequent te zijn in de samenwerking met medewerkers.

De introverte-mensgerichte praktijkhouder
Dit is de praktijkhouder die iedereen aardig vindt, de allemansvriend. Hij of zij is prettig in de omgang en fijn om mee te werken. De combinatie van een introvert karakter en mensgerichtheid maakt het soms lastig om heldere besluiten te nemen en voet bij stuk te houden. Dit kan een uitdaging zijn, want uiteindelijk hebben medewerkers wel behoefte aan een duidelijke koers.

Tip: Besteed het management (voor een groot deel) uit, maar zorg dat je zichtbaar blijft en duidelijk maakt wat jouw doel is met de praktijk.

De introverte-taakgerichte praktijkhouder
Deze persoon is iemand die precies weet hoe het zit. Hij of zij is feitelijk georiënteerd en heeft veel oog voor de details. Duidelijk zijn is een grote kracht, maar op het gebied van attent zijn en een gezellig praatje maken, wordt het iets lastiger. Hier kan de praktijkhouder echter wel bij geholpen worden!

Tip: Structureer het geven van persoonlijke aandacht aan medewerkers. Denk aan een attentie voor verjaardagen en het plannen van 10 minuten gesprekken tussendoor.

Hoe werkt dit verder in de praktijk? De persoonlijkheidsstijlen kun je voor verschillende functies goed gebruiken. Mensen die in de sterilisatie werken, zijn vaker taakgericht en introvert. Een introverte, taakgerichte persoonlijkheidsstijl is voor de tandarts ook vaak prettig aan de receptie. De taken en lijstjes zijn dan aan het einde van de dag meestal netjes afgewerkt. Voor de patiënt kan deze persoonlijkheidsstijl juist weer als minder gastvrij overkomen.
Bij tandartsen kom je ook verschillende persoonlijkheidsstijlen tegen. Als je als tandarts heel mensgericht bent, kun je daardoor makkelijk veel uitlopen. Dan kan een gestructureerde, taakgerichte assistente een goede match zijn.

Wederzijds respect en goed samen kunnen werken is natuurlijk altijd een randvoorwaarde voor een combinatie van uiteenlopende stijlen. Over ieder van deze type persoonlijkheidsstijlen valt nog veel meer te zeggen en leren. Een veel gebruikte methode hiervoor is de DISC-persoonlijkheidsanalyse. Het mooie hiervan is dat je met de opgedane kennis beter kunt kijken wat voor type assistente het best bij jou aan de stoel past. En minstens zo belangrijk: als je een praktijkmanager zoekt, kun je kijken naar een tegenwicht voor jouw persoonlijkheidsstijl.

Meer achtergrondinformatie over deze persoonlijkheidsstijlen volgens DISC is te vinden op www.dentiva.nl/leiderschap. Tijdens het nieuwe MasterMind traject ‘Start succesvol jouw eigen praktijk’ dat start in september, wordt ook aandacht besteed aan persoonlijkheidsanalyses. Meer daarover op www.dentiva.nl/mastermind.

Labels: