Search Dental Tribune

Speekseltesten kunnen leiden tot revolutie in monitoring parodontitis

Dental Tribune International

Dental Tribune International

wo. 5 maart 2025

Bewaar

PHILADELPHIA, VS Parodontitis is een van de meest voorkomende gezondheidsproblemen ter wereld en treft tussen de 20% en 50% van de wereldbevolking (alleen al in de VS ongeveer 64 miljoen mensen). In een nieuw onderzoek van Penn Dental Medicine uit Philadelphia wordt gesuggereerd dat het bijhouden van de hoeveelheid van bepaalde eiwitten in speeksel een goede manier kan zijn om de progressie van parodontitis te volgen.

Onder leiding van dr. Flavia Teles, universitair hoofddocent aan het Department of Basic and Translational Sciences van de Dental School werden meer dan 400 patiënten 18 maanden lang gevolgd. Uit het onderzoek bleek dat mensen met progressieve parodontitis opvallend vaak verhoogde niveaus van negen ontstekingsgerelateerde signaaleiwitten in hun speeksel hadden, vergeleken met degenen bij wie de conditie stabiel bleef.

“Men kan zich een op dergelijke bevindingen gebaseerde speekseltestkit voorstellen die tandartsen zouden kunnen gebruiken en die zelfs geschikt zou kunnen zijn voor parodontitispatiënten thuis. Zo’n kit zou een zeer nuttig hulpmiddel kunnen zijn voor gepersonaliseerde tandheelkunde om risico's in te schatten en de zorgverlening aan te passen,” zei dr. Teles in een persbericht van de universiteit.

Hoewel parodontitis veel voorkomt, blijkt het voorspellen van de overgang van milde naar ernstige parodontitis een uitdaging. Eerdere onderzoeken die gebruik probeerden te maken van moleculaire markers uit speeksel of bloed hadden te kampen met beperkingen, zoals een kleine steekproefomvang en eenmalige metingen in plaats van doorlopende monitoring. dr. Teles en haar medeonderzoekers hebben hier in hun onderzoeksopzet rekening mee gehouden.

Aan het onderzoek namen 302 patiënten met vroege tot ernstige parodontitis deel, samen met 113 personen zonder tekenen van de ziekte. De deelnemers ondergingen een jaar lang elke twee maanden een gedetailleerd parodontologisch onderzoek, waarbij speeksel- en bloedmonsters werden verzameld en geanalyseerd op ontstekingseiwitten. Mensen met parodontitis kregen een standaard niet-chirurgische therapie en werden drie en zes maanden na de behandeling opnieuw beoordeeld.

De patiënten met de meest significante ziekteprogressie – gedefinieerd als drie of meer plaatsen met verlies van klinische hechting – hadden hogere niveaus van ontstekingsmarkers in het speeksel (zoals interferon-gamma, interleukine-6, vasculaire endotheliale groeifactor, interleukine-1-bèta en matrix metalloproteïnase-8). Deze niveaus namen af na behandeling. De niveaus van ontstekingseiwitten in bloedmonsters vertoonden geen sterke correlatie met de ziekteprogressie, hoewel sommige (waaronder matrixmetalloproteïnase-8, matrixmetalloproteïnase-9 en C-reactief proteïne) een afname vertoonden na behandeling.

De bevindingen suggereren dat het monitoren van ontstekingsgerelateerde eiwitten in speeksel in de loop van de tijd zowel patiënten als clinici kan helpen bij het beoordelen van het risico op parodontitis en de effectiviteit van de behandeling. Terwijl biomarkers in bloed een secundaire rol kunnen spelen bij het evalueren van behandelresultaten, lijkt speeksel een betrouwbaardere indicator te zijn van de ziekteprogressie.

Voortbouwend op deze inzichten analyseren dr. Teles en haar team nu bacteriesoorten en metabolieten uit dezelfde patiëntenmonsters om aanvullende markers van ziekteprogressie of -stabiliteit te onderzoeken. “We gebruiken ook kunstmatige intelligentie om bredere sets klinische en laboratoriumgegevens te analyseren,” legt dr. Teles uit. “Onze hoop is dat we door deze gegevensanalyse de aanpak verder kunnen verfijnen en meer op maat gemaakte en toegankelijke mondzorg kunnen bieden.”

Het artikel, getiteld ‘Salivary and serum inflammatory biomarkers during periodontitis progression and after treatment’, is gepubliceerd in het decembernummer 2024 van het Journal of Clinical Periodontology.

To post a reply please login or register
advertisement
advertisement