President European Section van het International College of Dentists Walter van Driel: “ICD moet verjongen en moderniseren”

Hoewel het ICD al meer dan honderd jaar oud is, heeft het geen grote bekendheid. Veel tandartsen hebben wellicht nog nooit gehoord van dit “eervolle vraaggezelschap”, zoals Van Driel het noemt. De eerste contacten voor deze organisatie zijn gelegd in 1920 door een Amerikaanse (van oorsprong Hongaar) en een Japanse tandarts. Hun doel was goede tandartsen, onderzoekers en wetenschappers te herkennen en van elkaar te leren. Zo werd in 1927 een eerste congres georganiseerd in Amerika, in die tijd bij uitstek het middel voor kennisoverdracht.

Het idee sloeg aan en breidde zich van lieverlee verder uit over de wereld. Met de groei werd het ICD opgesplitst in secties; inmiddels zijn er daar 21 van. In 1955 ontstond de Europese sectie waartoe Nederland behoort. Volgens Van Driel is Europa een van de moeilijkste secties, omdat er zo’n vijftig landen onder vallen met minstens evenveel talen. De landen uit de Europese Unie, maar ook landen als Moldavië, Rusland,  Oekraïne en Israël behoren ertoe.

De oorlog in Oekraïne maakt het er de laatste jaren ook niet gemakkelijker op. Dat geeft tussen de Russische en Oekraïense deelnemers zeker frictie. Van Driel: “Op het congres in Portugal vorig jaar voelde je een bepaalde spanning in de zaal toen beide landen (virtueel) vertegenwoordigd waren. Er was een grote morele steun voor de collega’s in Oekraïne met een staande ovatie voor de nieuwe leden uit dat land. Maar we kunnen van de Russen niet verlangen dat ze zich over de oorlog uitspreken. Ook de Russische leden hebben een groot arbeidsethos en zijn ook ooit geselecteerd op hun bekwaamheid, integriteit en herkenning van de diensten die zij hebben verleend voor de maatschappij. Dat een autocraat dan een oorlog begint…. Bij het ICD probeer ik die politiek uit te schakelen en Fellows met elkaar te verbinden.”

De Europese sectie telt 640 leden of Fellows, zoals ze dus worden genoemd. Geen groot aantal op de naar schatting 440 duizend tandartsen in de betrokken landen, maar dat komt omdat je gevraagd moet worden voor het eervolle gezelschap en vervolgens gescreend wordt op je kwaliteiten,  palmares en mogelijk tegenstrijdige belangen. Men vraagt vooral tandartsen die opvallen, bijvoorbeeld in de wetenschap of als docent, of mensen die bijzondere praktijken hebben opgezet. Momenteel zijn er 40 Nederlandse en 2 Belgische Fellows.

Jaarlijks houdt de Europese sectie een wetenschappelijk congres in steeds wisselende landen. Behalve dat congres vinden er dan vergaderingen plaats, worden nieuwe leden tijdens een plechtige bijeenkomst geïnstalleerd en is er een uitgebreid sociaal programma met onder meer een galadiner. Partners van de leden kunnen aan dat sociale programma meedoen.

De voor een jaar gekozen President (voorzitter) organiseert gebruikelijk dit congres in zijn of haar land. Dit jaar was dat dus Walter van Driel, die in Amsterdam het gebeuren organiseerde en als themacongres had gekozen voor traumatologie. Hij is de zesde Nederlander in de geschiedenis van het ICD die de eer te beurt viel om het congres te organiseren.

Humanitaire projecten

De missie van het ICD is nog steeds mensen verbinden, en te herkennen wat (academisch) goede tandheelkunde is en waar die te vinden is. In de jaren zestig en zeventig is het accent meer gaan verschuiven naar humanitaire projecten. Het ICD is daarin qua tandheelkundige organisatie de grootste in de wereld, volgens Van Driel. Deze projecten zijn er in ontwikkelingslanden maar ook dicht bij huis; in sommige delen van de Europese landen is ook veel – verborgen – armoede met beperkte ondersteuning van de nationale en regionale overheden. In Europa worden onder het label Smiling World bijvoorbeeld dak- en thuislozen verzorgd in klinieken met tandheelkundige hulp. Zo krijgen mensen weer meer kansen om deel te nemen aan het sociale leven en mogelijk weer een baan te vinden. Van Driel: “Daar heb je toch op z’n minst een verzorgd frontgebit voor nodig.” Het ICD helpt concreet met geld en met mensen. Verder zijn er projecten in achterstandswijken, op scholen of worden met steun klinieken opgezet.

In Afrika en Azië zijn er ook diverse projecten voor scholen en ziekenhuizen. Het gaat dan om ondersteuning met (tandheelkundige) materialen voor scholings- en voorlichtingsactiviteiten.

Alle projecten moeten controleerbaar zijn op resultaten, de lokale bevolking en de regionale politiek moeten erbij betrokken zijn, en er mag beslist geen corruptie zijn.

In Amerika is er het Global Visionary Fund met een groot vermogen in het fonds voor projecten wereldwijd; speciaal voor Europa is in 2005 naar aanleiding van het vijftigjarig bestaan van de Europese sectie de Philip Dear Foundation opgericht, genoemd naar dr. Philip Dear, medeoprichter en eerste President van de Europese sectie. Het vermogen van dit fonds komt uit de lidmaatschappen van de leden (150 euro per lid per jaar), legaten en donaties. Van het totale vermogen in Europa gaat 40% naar de Philip Dear Foundation.

Daarnaast wordt het ICD op dit gebied ondersteund met materialen vanuit het bedrijfsleven. Als diamanten sponsor heeft Henry Schein bijvoorbeeld in de coronatijd beschermings- en desinfectiemiddelen geleverd en gedistribueerd over de wereld.

Elitaire uitstraling

Het ICD is wel te vergelijken met een Rotary Club of The Lions: deftige, niet onbemiddelde gezelschappen die chique activiteiten als galadiners en inwijdingsrituelen in toga’s combineren met humanitaire hulp aan minder geprivilegieerden.

Van Driel: “Dat past inderdaad totaal niet bij elkaar. Ik vind dat we daarmee een verkeerd signaal afgeven en dat we van die elitaire uitstraling af moeten. Mijn intentie is het wat meer herkenbaar van deze tijd en wat minder deftig te maken. Als President heb ik ook nadrukkelijk aangegeven dat ik daar een rol in wil spelen. In Amsterdam heb ik daarvoor ook een plan gepresenteerd. Ik wil dat het een tweedaags congres gaat worden en dat een lid ook alleen naar het wetenschappelijke gedeelte kan komen en niet meer een heel (sociaal) programma van zo’n vier dagen hoeft te volgen. Jonge tandartsen willen vaak niet meer zo lang voor een congres van huis zijn. Die tijd kunnen ze niet in hun praktijk werken. De verplichte induction ceremony voor nieuwe leden is op zich een goed ritueel. Mensen zijn gevraagd en zijn beoordeeld dat ze een goed ethos hebben en een goede Fellow zouden kunnen zijn die bereid zijn wat terug te doen voor de maatschappij. Het is goed dat ze voor een zaal verwelkomd worden en dat waardering wordt uitgesproken.” Het plan van Van Driel is geaccepteerd in Amsterdam.

“Zo’n vraaggezelschap is eerlijk gezegd eigenlijk ook niet meer zo van deze tijd,” zegt Van Driel. “Het past niet meer bij moderne, jonge mensen. Die leren anders en vullen het woordje ‘eer’ heel anders in; ze hebben vaak ook heel andere ambities. Op het congres van het ICD is qua wetenschap eigenlijk ook niet meer zo veel meer te halen voor hen behalve dat er goede overzichten worden gegeven van de huidige stand van wetenschap en praktijk. Ook de multidisciplinaire aanpak van tandheelkundige problemen en het plaatsen van alles in de context van sociale tandheelkunde, vind ik altijd heel leerzaam. Maar een wetenschappelijk congres over een specifiek thema als parodontologie of endodontologie levert veel meer op.”

Betekent dat het ICD zijn langste tijd heeft gehad? “Ik geloof dat we moeten veranderen om te overleven, anders bloeden we dood. Het ledenaantal neemt in Nederland af en de gemiddelde leeftijd ligt al boven de 60. Het is alleen geen gemakkelijke weg om zomaar een knop om te draaien en te reorganiseren. Maar toen ik President werd heb ik beloofd om daaraan te werken. Inmiddels heb ik als zogenaamde international councillor zitting genomen in de membership committee om dit wereldwijde probleem het hoofd te bieden. Als je niet verandert, blijft alles hetzelfde en is er geen vooruitgang meer. En het is eigenlijk in conflict met waar we voor staan.”

Schouderklopje

Hoe is Van Driel zelf bij het ICD terecht gekomen? “In 1997 vroeg Jan Pameijer, een prominent ICD-lid die ook President is geweest, of hij eens bij me thuis mocht langskomen. Hij dacht dat het ICD wel wat voor mij zou zijn. Ik vond het eerlijk gezegd een eer dat ik in het vizier was. Ik zag het toch vooral als schouderklopje. Ik kwam dus door de screening en werd deftig geïnaugureerd. Het heeft mij veel gebracht. Ik ben altijd een gezonde criticus geweest in mijn werk, maar het lidmaatschap heeft me veel zelfvertrouwen gegeven, omdat ervaren mensen me vertrouwen gaven.”

Na twee jaar werd Van Driel ook actief in het ICD en inmiddels heeft hij vrijwel alle bestuurlijke functies bekleed. Het was dan ook te verwachten dat hij als Nederlander de volgende Europese President zou worden. Hij heeft die functie aanvaard op voorwaarde dat hij met voorstellen voor modernisering en verjonging mocht komen. In een presidentschap van één jaar lukt het waarschijnlijk onvoldoende om daadwerkelijk veranderingen door te voeren. Daarom is hij blij dat hij ook benoemd is tot international councillor waarmee hij de kans krijgt het ICD toekomstbestendiger te gaan maken.

Als een van zijn speerpunten wil hij ook de leden actiever bij het ICD betrekken. Want dat gebeurt nu te weinig, is een algemene klacht van vooral bestuursleden. Hij wil onder meer door mentorschap van ervaren leden jonge en potentieel nieuwe leden meer bij het college betrekken. “Ik denk dat we jonge tandartsen die grotendeels nog hun sporen moeten verdienen zo ons vertrouwen moeten geven. Ik hoop dat jonge ambitieuze tandartsen het ICD ook gaan zien als een waardevolle organisatie. Ik denk dat het ICD er over vijf jaar veel beter voorstaat en dat ik er veel optimistischer over kan zijn.”

Morele verplichting

Dan toch wel de hamvraag: wat heeft de Nederlandse tandarts aan zo’n congres in Amsterdam en het ICD? Van Driel: “Als ik heel eerlijk ben heeft de gemiddelde tandarts in Nederland daar niet veel aan. Kijk, we zijn onze eigen grootste vijand, want ik kan niet-leden volgens de regels niet uitnodigen voor het congres. Ik vind daarom ook dat we dat moeten veranderen.”

Over het belang van het ICD in het algemeen is Van Driel wel positief. “Met de humanitaire hulpgeven we de maatschappij iets terug aan kennis en ervaring, met name de minder bevoorrechten. Dat is wel de kern. En dat maakt het ICD anders dan een wetenschappelijke vereniging. We moeten ons realiseren dat, of we nu in een arm of een rijk land als Nederland wonen, alle tandartsen toch heel bevoorrechte mensen zijn. Ze hebben op z’n minst de kans gekregen om te studeren, om het vak te leren op een academische wijze. Dat vak heeft je heel veel gegeven, niet alleen qua inkomen en rijkdom, maar ook om te reizen en mensen in het buitenland te leren kennen die vrienden voor het leven worden als je die ambitie hebt. Dan vind ik het wel een morele verplichting om iets terug te geven aan de maatschappij.”

 

Meer informatie over het ICD is te vinden op: www.icd-europe.com (inclusief Impression Amsterdam 2023)

Labels: