“Patiënten zijn veeleisender geworden”

Vaak wordt benadrukt dat een mooi gebit niet hetzelfde is als een gezond gebit. Vindt u dat Nederlandse tandartsen meer of minder puur cosmetische behandelverzoeken moeten honoreren dan ze momenteel doen?
Ik ken praktijken waar mondzorgprofessionals hun patiënten als eerste behandeling aanraden om hun gebit te bleken. Waarom ze dat doen? Laat ik daar maar niet op ingaan. Ik ben er niet voor. Ik ben ook geen voorstander van bleken in één behandeling, omdat uit onderzoek blijkt dat het niet de beste techniek is. Als je het doet, kies dan de weg van de geleidelijkheid. Laat de patiënt zelf thuis actief participeren in de behandeling door met een lepeltje te bleken.

Het zou mooi zijn als een tandarts-algemeen-practicus diverse cosmetische ingrepen onder de knie heeft. Maar nu de tandheelkunde tegenwoordig talloze differentiaties kent, is het niet meer mogelijk al die bijzondere verrichtingen 100% te beheersen. Ik zie daar overigens wel een probleem ontstaan: wie houdt het overzicht met zo veel differentiaties? Een tandarts zou in elk geval een goede hoekopbouw moeten kunnen maken en een standaard composietfacing en de indicatie voor bleken moeten kennen. Als hij bepaalde cosmetische handelingen niet kan uitvoeren, kan hij de patiënt doorverwijzen naar collega’s.

De laatste tijd staan de media vol van bezuinigingen op zorguitgaven. Patiënten zien af van dure en niet direct noodzakelijke behandelingen. Kunnen we zeggen dat de nadruk op de cosmetische kant even ‘uit’ is?
Het valt inderdaad te verwachten dat mensen minder cosmetische behandelingen laten uitvoeren. Het tandartsbezoek loopt in zijn totaliteit terug, dus dat zal bij duurdere, cosmetische behandelingen zeker het geval zijn. Ik heb daar echter geen bewijs voor.

Maar ook bij reguliere, ‘eenvoudige’ behandelingen komt esthetiek kijken. De meeste mondzorgprofessionals zullen het een uitdaging vinden een zo mooi mogelijk resultaat te bereiken. En een patiënt is erbij gebaat met een techniek behandeld te worden waarbij de esthetiek zo goed mogelijk wordt bediend zonder dat er gezond tandweefsel wordt geofferd. Esthetiek is een erg leuke kant van de tandheelkunde, omdat je met weinig invasieve ingrepen iemand ontzettend blij kunt maken.

Soms hebben patiënten zelf een gerichte voorkeur voor porselein of composiet bij een restauratie. Als je echter kijkt naar de tevredenheid achteraf, blijkt er, mits de behandeling netjes is uitgevoerd, geen verschil te zijn in de geregistreerde verbetering. Als de patiënt geen voorkeur heeft, heeft de tandarts dat vaak wel. Opmerkelijk is dat tandartsen, hoewel ze vaak aangeven een bepaald materiaal het mooist te vinden, op foto’s niet kunnen zien of een restauratie van porselein of composiet is. Waarschijnlijk spelen toch ook andere factoren een rol bij de keuze voor een materiaal.

In tandartspraktijken mag sinds kort alleen nog gebleekt worden met bleekmiddelen van maximaal 6% waterstofperoxide. Hoe kijkt u daar tegenaan?
Ik heb absoluut geen probleem met die restrictie. Uit de literatuur is gebleken dat bleken met 10% carbamideperoxide ofwel 3,5% waterstofperoxide de gouden standaard is.
Hogere concentraties, tot wel 35% waterstofperoxide, werden alleen toegepast bij 'in-office bleaching' waarbij in een half uur tot een uur gebleekt wordt. Dat levert een snel, maar wel minder duurzaam resultaat op. Bij deze bleekmethode moeten de slijmvliezen goed beschermd worden om beschadiging te voorkomen.

Uiteindelijk gaan mensen, door het kortdurende resultaat, vaak alsnog thuis met een bleekset aan de slag. Ik vind dat elke tandarts in staat moet zijn tanden te bleken en patiënten over deze behandeling te informeren. Als mensen roken of veel rode wijn en thee drinken, moeten ze daar terughoudend in zijn tijdens de bleekbehandeling, omdat het effect anders minder duurzaam zal zijn. Te zijner tijd echter zal bij alle bleekbehandelingen, ook bij de geleidelijke, het gebit zijn eigen kleur weer terugkrijgen. 

De tandheelkundige industrie ontwikkelt momenteel allerlei nieuwe producten die toegestaan zijn binnen de 6%-norm, maar toch een goed bleekresultaat zeggen te geven. Denkt u dat er effectieve alternatieven zullen ontstaan?
Dergelijke producten worden ontwikkeld ten behoeve van 'in-office bleaching’, maar wat je daarvan moet verwachten? Men zegt niet om wat voor middelen het gaat en hun claims zijn niet onderbouwd met onderzoek. Ik heb nog nooit een onderzoek gezien waarin tanden werden gebleekt met een preparaat dat geen basis van waterstofperoxide had.
.
Is Nederland sterker of minder sterk op esthetiek gericht dan andere Europese landen?
In vergelijking met andere landen zijn we in Nederland iets meer en langer met cosmetische tandheelkunde bezig. Er bestaan hier ook veel cursussen op dat gebied. Nagenoeg alle Nederlandse tandartsen-algemeen-practici kunnen omgaan met composiet, terwijl in andere Europese landen vaak meer indirect gewerkt wordt met kronen en porseleinen restauraties.

Nederlandse gebitten zien er over het algemeen heel behoorlijk uit. Met de Belgische gebitten is het slechter gesteld. In België gaan mensen pas naar de tandarts als ze een klacht hebben en selecteren dan op prijs. Ik heb meerdere patiënten uit België gehad en mij viel op dat vaak de langetermijnvisie ontbreekt. Zo hadden veel patiënten nauwelijks vullingen, maar waren er wel een paar elementen getrokken. Waarschijnlijk is de patiënt met pijn naar een tandarts gegaan die het element trok, waarna de patiënt weer vertrok. Bij een volgende klacht van de patiënt voltrok zich eenzelfde procedé.

Het is een groot pluspunt van de Nederlandse praktijk dat de meeste patiënten vertrouwen hebben in en trouw zijn aan hun tandarts. Ook zonder directe noodzaak bezoeken patiënten regelmatig hun mondzorgprofessional voor het periodiek mondonderzoek.
 

Lees het volledige interview in de eerstkomende editie van Dental Tribune, die verschijnt op 21 mei.