De PreventiePrijs zorgt voor uitwisseling van creatieve ideeën

“Grof gezegd is er al dertig jaar geen verbetering van de gebitsgezondheid in Nederland. Hoog tijd om van elkaar te leren over effectieve vormen van preventie,” vertelt Cor van Loveren, emeritus hoogleraar preventieve tandheelkunde en jurylid van de PreventiePrijs. Paulette Bröcker, mondhygiënist, initiatiefnemer en jurylid van de PreventiePrijs, hoopt dat de wedstrijd zorgt voor meer aandacht voor preventie en dat veel mondzorgprofessionals in de pen klimmen om hun idee in te sturen.

Poetssprookje

Het belangrijkste doel van de wedstrijd is dat mondzorgverleners die succesvol zijn in hun preventie laten zien hoe ze dit doen. “Zo zorgt de prijs voor uitwisseling van creatieve ideeën,” zegt Bröcker. In een ingestuurd stukje van maximaal 500 woorden beschrijf je waarmee je succes hebt, wat de aanpak precies inhoudt en wat je het leuke eraan vindt.

Creativiteit is vooral belangrijk om mensen voor langere tijd gemotiveerd te houden voor bepaald gedrag, aldus Bröcker en Van Loveren. “Als je iets verteld hebt, versloft het na een tijdje en moet je mensen opnieuw vertellen waaróm ze nou beter moeten poetsen en minder moeten snoepen. Zonder opgeheven vinger,” vertelt Bröcker. Als voorbeeld van creatieve preventie noemt Bröcker de preventieprogramma’s van Johnny Joker en Glansje, die preventie voor kinderen leuk maken. Daarnaast schreef Bröcker een verhaal voor kinderen, getiteld ‘Daan moet een beugel’, over een jongen die zijn eigen beugel maakt en in zijn dromen alle dieren in de dierentuin van mondverzorging voorziet.

Zelf hebben Van Loveren en Bröcker een creatieve manier van preventie onderzocht door storytelling toe te passen bij groep 3 en 4 van de basisschool. Professionele vertellers presenteerden een sprookje, genaamd Poortwachters, waarbij plaque en tandenpoetsen uitgebreid aan de orde kwamen. In het verhaal stond het kasteel voor het gebit en de kasteelmuren voor de tanden en kiezen. Een plaqueleger, dat het kasteel aanviel, zorgde voor commotie en een wijze vrouw in het bos kwam met de beste oplossingen voor deze aanval.

Tijdens het onderzoek droegen de vertellers het sprookje tweemaal voor in de klas. Vooraf en na afloop van deze interventie werd de hoeveelheid plaque bij de kinderen gemeten met een QLF-camera en namen de onderzoekers een vragenlijst af. Daarnaast kregen de kinderen poetsinstructies. De boodschap van het sprookje bleek goed te blijven hangen, maar tot zover is er nog geen vermindering van tandplaque te zien bij de kinderen. Van Loveren: “Die effectiviteit meten is heel lastig en hangt sterk af van hoe goed de kinderen al poetsten. Bovendien was het maar een eenmalige actie en voor preventie geldt dat je constant moet herhalen.”

Oók ideeën voor volwassenen

Effectieve en creatieve preventie maakt bijvoorbeeld gebruik van een metafoor, zegt Van Loveren. “Kinderen kun je iets vertellen over het gebit van een olifant. Dat trekt de aandacht en daardoor blijft het verhaal beter hangen. Hoe ouder de patiënt, hoe meer nadruk je legt op de reden van het advies. Vooral voor kinderen is creativiteit dus belangrijk, maar ook alle ideeën gericht op volwassenen zijn welkom om in te sturen. We laten ons graag verrassen!”

Alle mondzorgverleners, waaronder tandarts- en preventieassistenten, studenten, mondhygiënisten en tandartsen, zijn uitgenodigd om hun preventieaanpak in te sturen. “Iedereen is ten slotte praktijkexpert. Waarschijnlijk zijn er genoeg technieken die mensen in hun praktijk uitvoeren, maar die we nog niet kennen,” zegt Van Loveren. Bröcker vult aan dat een inzending niet hoeft aan te sluiten bij een bepaald preventieprogramma of een bepaalde methode voor gedragsverandering. “Misschien heeft iemand een manier van voorlichten die niet volgens de strakke leer is, maar wel effect heeft. Of misschien is er juist iemand die motivational interviewing op een heel creatieve manier toepast en dat graag wil delen.”

Heldere boodschap

De vijfkoppige jury zal alle inzendingen beoordelen op de inhoud van het preventie-idee en niet op de schrijfwijze. Van Loveren: “Natuurlijk is het belangrijk dat de boodschap helder overkomt, maar als iemand iets leuks instuurt en dat knullig opschrijft, dan kan diegene alsnog hoog scoren. Het is een mondzorgprijs en geen auteursprijs.”

Lees hier hoe je mee kan doen

Labels: