Eric van Heeswijk van Intercongress: “De wetenschappelijke en sociale programma’s moesten altijd perfect op orde zijn”

Van 1979 tot en met 1986 woonde Eric van Heeswijk als jonge tandarts op Curaçao. Daar was hij onder meer korte tijd inspecteur volksgezondheid voor tandheelkunde. “Maar als kleine Europeaan tussen veelal grote lokale mannen was dat niet zo handig,” zegt hij lachend tijdens het interview met Dental Tribune op de golfclub in Badhoevedorp, een locatie waar hij graag zakelijk afspreekt. Dichtbij Schiphol en goed bereikbaar. Verder was hij op Curaçao actief met voorlichtingscampagnes op scholen en ook al snel in de Curaçaose tandartsvereniging, die mede door hem werd omgedoopt tot Curaçao Dental Society, waardoor meer beroepsgroepen dan tandartsen lid konden worden.
Curaçao was in die jaren nog geen massabestemming voor toerisme, maar enkele Nederlandse, Belgische en Amerikaanse tandartsen kwamen er al wel op vakantie. Hij vroeg of die een lezing wilden houden voor de tandartsenvereniging. Dat sloeg zo aan dat hij in 1983 sprekers een week uitnodigde voor lezingen en enkele festiviteiten. Daar ligt de basis voor Intercongress. Tot zijn verbazing leverde een kleine advertentie in het Nederlands Tandartsenblad 28 deelnemende tandartsen op. Dat werd een succes. Volgens een zelfde concept in 1985 kwamen er al 52 deelnemers op af.
Behalve dat het voor Nederlandse tandartsen interessant was, was dit primair een geweldige kans om postacademisch onderwijs te volgen voor de tandartsen van Curaçao, Aruba en Bonaire.

Levensstijl
In 1986 ging Van Heeswijk terug naar Nederland, maar daar was een overschot aan tandartsen en hij kon niet direct emplooi vinden. Bovendien had hij heimwee naar Curaçao. De makkelijkste manier om er te komen was om weer een congres te organiseren daar. Vanaf die tijd ging het hard en zijn er bestemmingen overal op de wereld aangedaan volgens twee concepten: Great city, smart courses, korte stedentrips met drie cursusochtenden, en Update in general dentistry, langere reizen met uitgebreidere cursussen. Onder meer Schotland, Ierland, Engeland, België, Griekenland, Egypte, Kenia, Zanzibar, Namibië, Botswana, Zuid-Afrika, Zimbabwe, Senegal, Laos, Cambodja, Myanmar, Vietnam, Thailand, Canada, Amerika, Ibiza, Hongkong, Barcelona, Rome, Napels, Reykjavik, Beijing en Singapore werden zo aangedaan.
Van Heeswijk zegt dat het voor hem jarenlang een levensstijl is geweest om veel te reizen. Nieuwe reizen bereidde hij altijd voor door na lezing van reisboeken ter plekke eerst uitgebreid de mogelijkheden van hotels en een sociaal programma te onderzoeken. Uiteraard verdiende hij er een goed salaris mee, maar voor hem waren het organiseren en overal ter wereld komen grotere drijfveren.

Schoolse formule
Wat houdt het concept van Intercongress in?
Van Heeswijk: “Ik ben altijd uitgegaan van een puur schoolse formule. Overal ter wereld waar we congressen hielden begonnen we altijd stipt om 8 uur in de ochtend. Tot mijn niet geringe verbazing was iedereen altijd keurig op tijd. Om 9.15 uur was er dan ontbijt, en vervolgens weer colleges tot 12.30 uur. De sprekers werden uitgedaagd om op basis van hun wetenschappelijke kennis duidelijk te maken hoe ze tot bepaalde behandelingstherapieën en materialen kwamen, en niet voor alternatieven hadden gekozen. Praktijkgericht onderwijs dus. Zeker in het begin was Intercongress daar toen best uniek in, veel onderwijs was toen namelijk heel wetenschappelijk, maar wat minder doelgericht. Ik wilde vooral laten zien wat de algemeen practicus of specialist er in de dagelijkse gang mee kon.
’s Middags en ’s avonds lieten we dan de omgeving zien en waren er sociale en sportieve activiteiten. Ik stelde er een eer in om met de beste gidsen op stap te gaan en de meest bijzondere plekken te laten zien. In China bezochten we bijvoorbeeld het Terracottaleger en een stam waar de vrouwen hun haar nooit laten knippen. Intercongress zorgde voor alles, dus ook voor de vluchten en bijzondere hotels met een view.”

Veel van de reizen waren voor het hele team, vanuit de gedachte dat ieder teamlid op de hoogte moet zijn van wat er in een praktijk gebeurt. Voor mondhygiënisten en assistenten waren er speciale programma’s waar de sprekers hun verhaal op afstemden.
Op veel plaatsen werd ook contact gezocht met de lokale bevolking en werden er tandheelkundige materialen en onderwijsspullen geleverd aan bijvoorbeeld ziekenhuizen en scholen. Het Flying Dentist Team in Suriname had zonder steun van Intercongress niet kunnen worden opgericht.

Socializen
Wat was de motivatie van deelnemers om mee te gaan? Gingen ze niet vooral mee voor een gemakkelijk georganiseerde luxe vakantiereis?
“Mijn ervaring is dat mensen een reis eerst beoordelen op de bestemming. Als die aanspreekt kijken ze vervolgens of de sprekers en het onderwerp hen aanspreken. Pas dan besluiten ze of ze boeken. In al die jaren zijn er bijna negenduizend deelnemers geweest, daarbij zitten wel de dubbele, want veel mensen gingen meer dan één keer mee. 2008 was het drukste jaar met 142 tandartsen, 68 mondhygiënisten en 48 assistenten in het Hilton Curaçao.
Ik wil benadrukken dat we er voor de wetenschap zijn. Dus dat moest perfect in orde zijn. Daarnaast vond ik het altijd belangrijk dat sprekers het leuk vonden om te socializen. De protocollen en werkwijzen leer je tijdens colleges, maar de trucjes leer je aan de bar, heeft hoogleraar Gert Meijer eens gezegd. Een aantal dagen zitten deelnemers en sprekers dicht bij elkaar. Dat biedt de gelegenheid voor deelnemers in informele sfeer aan tafel, in de bar of bijvoorbeeld in een zeilboot al hun vragen te stellen. Dat werkt als een tierelier. Ik sta er versteld van hoeveel er altijd over het vak wordt gesproken. En dat kan in een relaxte omgeving zonder de stress van het dagelijkse werk.”

Borrel industrie
Hoe is de industrie betrokken bij Intercongress?
“We hebben altijd de samenwerking gezocht met de industrie en de universiteiten in België en Nederland, omdat die voortdurend bezig zijn met innovatie. Intercongress vraagt sprekers ook altijd heel duidelijk om te motiveren waarom ze keuzes hebben gemaakt voor bepaalde materialen en hoe ze daarmee werken, maar ze waren volledig vrij om producten en merken te noemen. Voor de industrie is dat natuurlijk belangrijk. Vertegenwoordigers mochten ook altijd aanwezig zijn, maar de industrie mocht nooit bepalen wat het programma was. Dat bepaalden wij als tandartsen. De industrie heeft nooit de congressen zelf gesponsord, maar mocht wel een borrel geven of een pet of poloshirtje uitdelen.”

Om het predicaat van een van btw-vrijgestelde onderwijsinstelling voor Intercongress te behouden mag de industrie ook niet participeren in het wetenschappelijk gedeelte of de organisatie. Veelal werd wel informatie ingewonnen bij vrienden en collega’s, werkzaam aan de diverse universiteiten.
Intercongress is verder aangesloten bij het Q-keurmerk en mag KRT- en KRM-punten toekennen aan de cursussen.

Is het altijd gelukt om de sprekers te krijgen die u wilde?
“Zeker, het is juist zo dat er mensen boos op mij waren dat ze nooit door Intercongress uitgenodigd zijn geweest. Er waren wel wat sprekers die principieel vonden dat bijscholing niet op deze manier georganiseerd moest worden. Via de industrie kregen we ook wel sprekers aangereikt. Daar zijn we wel eens op ingegaan als iemand een toonaangevend verhaal had. Maar ook dan stond de wetenschap voorop.”

Vrijbuiter
U gaf eerder in het gesprek aan dat u wel als vrijbuiter wordt gezien. Wat vindt u van die kwalificatie?
“Dat is een lastige vraag. Er zijn altijd mensen die de spot hebben gedreven met het concept en die het bestempelden als sneeuw- en bountyreizen. Dat we mooie reisjes maakten en dat het voor de belasting aftrekbaar was, was voor sommige mensen best wel lastig. Maar veel onderwijs is aftrekbaar en we moeten aan onderwijs blijven doen. Ik wil nog maar eens benadrukken dat we altijd heel serieus bezig zijn geweest. In veertig jaar is er één iemand geweest die zich wel had ingeschreven, maar niet is op komen dagen. Ik denk dat we het met bijna negenduizend deelnemers goed gedaan hebben en dat het concept werkt.”
Van Heeswijk vindt het wel opmerkelijk dat bij- en nascholing nog steeds niet verplicht is voor tandartsen en dat sommigen dat nooit volgen. Je kunt goed opgeleid zijn en door praktijkervaring veel hebben geleerd, maar volgens hem ook veel afleren. Hij vindt dat je moet zorgen dat je op de hoogte blijft van de nieuwste protocollen, materialen en ontwikkelingen. En ten tweede vindt hij dat je postacademisch onderwijs vooral moet doen om het vak voor jezelf interessant te houden. Verder vindt hij de intercollegiale contacten die je op een congres opdoet “onwaarschijnlijk belangrijk”.

Als zeventigjarige heeft u Intercongress nu overgedragen aan drie jongere tandartsen: Erik-Jan Muts, Maarten Bekkers en Alexander Declerck. Waarom deze stap en waarom aan hen?
“Ik heb het altijd onwijs leuk gevonden, maar ik heb de pensioengerechtigde leeftijd bereikt. Iemand van 30 gaat niet meer met mij op de dansvloer staan of de skihelling af. Het is de next generation die het moet gaan doen. Hoewel ik een paar mooie biedingen van de industrie heb gehad, heb ik het overgedragen aan tandartsen uit de algemene praktijk. De organisatie moet door hen gedreven en gedragen worden. Zij zitten volop in het onderwijs, zijn ook op de praktijk gericht en kunnen ook makkelijk socializen. Ze zijn alle drie meerdere keren mee geweest en kennen het concept. Ik heb grote verwachtingen van hen. De afspraak is dat ik als adviseur in ruil voor de overdracht nog een aantal keren mee kan.”

 

Labels: