“Parodontitis is bij ouderen een groot probleem”

Parodontitis is bij 55-plussers de hoofdoorzaak van verloren elementen. “Van de 50-plussers heeft 30% een milde of ernstige vorm van parodontitis, terwijl dat onder de totale bevolking gemiddeld 10-15% is,” vertelt prof. dr. Bruno Loos, hoogleraar parodontologie bij ACTA. “Naarmate mensen ouder worden, treden in hun afweersysteem veranderingen op. Hierdoor kunnen ze vatbaarder worden voor bepaalde ziekten. Daarnaast kunnen in iemands DNA minuscule epigenetische veranderingen optreden. Verder kan een cumulatie van ongunstige leefstijlfactoren, zoals roken en slechte voeding, een rol spelen bij het ontwikkelen van parodontitis.”

Hoewel we nog weinig weten over de precieze oorzaak van parodontitis, is wel bekend dat parodontitis altijd ontstaat door een combinatie van drie risicofactoren: de aanwezigheid van een biofilm (omgevingsfactor), aanleg (genetische factor) en leefstijlfactoren, waartoe ook infrequent tandartsbezoek behoort.

Een complicatie van parodontitis bij ouderen is dat als zij diabetes mellitus type II hebben, dit moeilijker te controleren is, vertelt hij. Ook de andere kant op is er beïnvloeding: diabetici hebben een lagere weerstand, waardoor infecties gemakkelijker kunnen ontstaan. Nog een complicatie is dat oudere mensen zich vaker verslikken en bij aanwezigheid van parodontitis een verhoogd risico lopen op een longinfectie. Ook is uit onderzoek gebleken dat parodontitis, naast onder andere roken en een hoog cholesterol, een van de risicofactoren voor hart- en vaatziekten is, die vaker bij oudere mensen voorkomen.

Ter preventie van parodontitis moet bij iedereen, maar vooral bij ouderen, tijdens het periodiek mondonderzoek de Dutch Periodontal Screening Index (DPSI) toegepast worden, vindt Loos. “Visuele inspectie is niet altijd voldoende, ook de pocketsondes moeten worden gemeten. Dat gebeurt nog niet in alle mondzorgpraktijken."

Als een mondzorgprofessional parodontitis constateert, is het belangrijk dat niet alleen wordt gefocust op de initiële curatieve behandeling, maar dat ook aandacht wordt besteed aan individueel mondhygiëne- en leefstijladvies. “Als een patiënt zijn gebit beter reinigt, stopt met roken en meer fruit gaat eten, helpt dat bij de genezing en het voorkomen van nieuwe parodontitis,” aldus Loos.

Ook het opstellen van een parodontaal nazorgtraject is van belang. De nazorgafspraken bij de mondhygiënist moeten in het begin regelmatig plaatsvinden en kunnen vervolgens geleidelijk worden afgebouwd. Bij elke afspraak wordt het gebit gereinigd en gecontroleerd, zodat de mondzorgprofessional en de patiënt niet voor verrassingen komen te staan. Ook het opnieuw meten van pocketdieptes moet onderdeel van het nazorgtraject uitmaken.

Loos verwacht dat tandartsen en medisch specialisten in de toekomst meer zullen samenwerken. “Steeds meer ouderen behouden hun eigen dentitie. Die ouderen gebruiken medicijnen en daarom zal de tandarts regelmatig bij een arts of specialist te rade moeten gaan.” Omgekeerd is het belangrijk dat de huisarts naar de tandarts verwijst. Diabetici komen jaarlijks bij de huisarts voor controle. Die moet de patiënt wijzen op het belang van een goede mondgezondheid en hem aanraden regelmatig de tandarts te bezoeken. Loos vindt het een goede zaak dat de verwijzing naar de tandarts dit jaar is opgenomen in de Richtlijn diabetes mellitus type II van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG).

De parodontitisbehandeling moet vergoed worden vanuit de basisverzekering, vindt Loos. “Parodontitis wordt deels veroorzaakt door aanleg, daar kan een patiënt niets aan doen. De aandoening zou om te beginnen vergoed moeten worden voor patiënten met hart- en vaatziekten en diabetes. Een diabeet krijgt ook de controle aan de oogarts vergoed, waarom dan niet de behandeling voor parodontitis? Als iemand 1200 euro moet ophoesten voor een dergelijke behandeling, is de kans groot dat hij ervan afziet.”
 

Bruno Loos verzorgt de lezing ‘Parodontitis bij 55+’.